هما گویا/سی و یک نما- وقتی خواننده‌ی تیتراژ یک سریال یا فیلم سینمایی می‌شود "محسن چاووشی"، که آن را "فردین خلعتبری" ساخته باشد؛ خیال مخاطب تا اندازه‌ای راحت می‌شود که این خواننده، پایان هر کاری را با صدایش نمی‌پذیرد. وقتی "پانته‌آ پناهی‌‌ها "می‌شود بازیگر نقش اول سریال بانوی عمارت به حرمت بزرگی و کارکشتگی و نه اینکه داستان حول محور او بچرخد، مخاطب می‌داند که بانوی عمارت شایستگی دیدن دارد.

هما گویا/سی و یک نما- این دو سه روز هر وقت خواستیم برای تولدش مطلبی بنویسیم و یا نقل قولی کنیم ، تصویری از یک اتفاق ذهنمان را درگیر می کرد. دو سال پیش بود و کانون پرورش فکری و جشن خانه سینما. چه نحیف شده بود اما با غرور آمده بود چرا که می دانست قرار است کلیپی به بهانه تجلیل بزرگان و تاثیرگزاران سینما پخش شود. کلیپ پخش شد. بیش از ده ها بار زنده یاد بازیگر بزرگ سینمای ایران عزت الله انتظامی آمد و رفت اما حتی یک تصویر از او نبود. لب هایش کبود شده بود و می لرزید. روی سن رفت و حرف هایی زد که ای کاش نمیزد و بعد محفل سینمایی ها را ترک کرد. با خودم فکر می کردم به حیاط مجموعه نرسیده، قلبش می ایستد. اما قلبش شکسته بود ولی نایستاد.
بعد از رفتنش، سوپر استار این روزهای سینما روی سن آمد تا باز هم تندیسی برای درخشش در فیلمی دیگر بگیرد. نمی دانم چرا گفت که این آقا اصلا هنرپیشه نیست و فقط بلده  در نقش پیرمرد ها گریه کنه.

هما گویا/سی و یک نما - جنگ سرد یک فیلم درام به اصطلاح عاشقانه به کارگردانی پاول پاولیکوفسکی محصول ۲۰۱۸ است که برای رقابت در کسب نخل طلا هفتاد و یکمین جشنواره فیلم کن انتخاب شده بود.

هما گویا / سی و یک نما - مجری یا بازیگر، کارگردان برنامه های تلویزیونی یا کارگردان سینما.تخصص هایی کاملا مجزا که می توانند به نقاط مشترکی برسند که یقینا نیاز به پارامترها و ویژگی های مهمی دارد. از جمله خلاقیت ، مطالعه و به روز بودن.

هما گویا/ سی و یک نما – "واای با این پیژامه ها میشه به یک مهمانی رفت". این جمله ای است که ریچل در کابین درجه یک اختصاصی گرانترین هواپیمای خطوط هوایی نیویورک به نیک می گوید. ریچل حالا متوجه شده که نیک از خانواده ای پولدار است. اما تا چه اندازه پولدار!!؟؟

هما گویا(سی و یک نما )_ بازی، قبل از شروع فیلم آغاز شده است. یعنی وقتی که قرار است چند فیلمنامه نویس، بازی‌ای را برای طرح یک فیلم معمایی- جنایی خلق کنند. یک سوژه که بارها در فیلم های هالیوودی بستر چنین فیلم‌هایی بوده و سال گذشته هم فیلم سینمایی"صداقت یا شهامت" محصول آمریکا را با همین مضمون دیده‌ایم.

 بازی‌هایی به سبک قهوه‌ی قجری  یا مافیایی که یا به شکل استعاره و یا درقالب حقیقت، یک نفر در آن باید قربانی شود.

شروع گرگ بازی در ویلایی مخروبه درخارج از فضای شهری است. خانه‌ای که از اجداد پرستو به ارث رسیده است و دوستانی که دور هم جمع می‌شوند تا بازی کنند، بازی‌ای که قرار است روی صحنه تئاتر نیز اجرا شود.

دوربین با نمایی نزدیک ازچهره پرستو (نگار جواهریان) که کارگردان و طراح این بازی است، تا لیندا (فهیمه امن زاده ) همسر شکاک مهران (سعید چنگیزیان) رد و بدل می‌شود. دوربین آنچنان پرسوناژها را دنبال می‌کند که انگار قرار است روی دست، تا به انتها شاهد یک فیلم سکانس –پلان با موسیقی هیجان انگیز باشیم. اما حدسمان درست نیست. چرا که در گرگ بازی با فلش بک، فلش فوروارد و با تصاویری بدون هویت زمانی و مکانی نیز رو به رو می‌شویم و سکانس‌هایی که لا به لای هم شناور می‌شوند و "مستانه مهاجر" در تدوین آنها سنگ تمام گذاشته است.

از اول تا انتهای این فیلم صد دقیقه‌ای به صندلی میخکوب می‌شویم و زمان را حس نمی‌کنیم. مواظبیم تا مبادا یک صحنه را که به صورت "تابلو"های پشت سر هم با عناوین و تیتراژمختلف می‌بینیم، نادیده نگیریم اما ضعف فیلم در آن است که با پایان فیلم، همچنان مرددیم که صندلی را ترک کنیم یا خیر. شاید بعد از تیتراژ هم "تابلو"ی دیگری باشد که ورق تازه‌ای رو کند و تو نه یک "شهروند" بلکه "پیشگوی" گرگ بازی باشی.

هنوز روی صندلی نشسته‌ای ، از دیدن فیلم پشیمان نیستی اما باگ هایی ذهنت را آشفته کرده است. به خصوص شخصیت‌های کاملاً هالیوودی و فضایی که از بازداشتگاه و پلیس و کارآگاهی میبینی و به هیچ عنوان ایرانی نیستند و انگار از وسط یک سریال پلیسی پرتاپ شده‌اند روی دو سه سکانس از "گرگ بازی". بی خبر آمده‌اند و بی خبر در سکانس‌های پایانی محو می‌شوند.

یک جمع هنرمند تئاتری دور هم جمع شده اند و منتظر مهمان تازه‌ای هستند که قرار است اسپانسر و سرمایه گذار نمایش آن‌ها باشد. دکتر با بازی "علی مصفا" که با همسرِ به قول بچه‌های جمع، "داف" خود(هانیه توسلی) به جمع اضافه می‌شوند و قرار است نمایش را به صورت یک بازی با هم تمرین کنند. اما انگار دکتر چندان هم با بازی بیگانه نیست!

دست اول بازی تمام شده است. بازنده از دور خارج می‌شود. برق‌ها می‌رود و اینجا شروع بازی اصلی است، ورود مردی عجیب که انگار تمام بازی در دست اوست و بازیگردان اصلی، همین مرد عجیب است.

دو به شک می مانیم که این فیلم، تخیلی است، ماورایی است یا جنایی و شاید فقط یک بازی خطرناک بر پایه هوش و ذکاوت بازیگرهایش که اگر بازی را بلد نباشند ، شهروندی هستند که گرک آنها را خواهد کشت.

درست مثل دیالوگ دکتر که اگر "وارفارین" درست مصرف نشود، چه خواهد شد؟ همان دارویی که برای رقیق کردن خون تجویز می‌کنند و اگر دکتر حواسش نباشد و برای خوشگذرونی به تعطیلات برود، بیمار، خونریزی مغزی می‌کند و میمیرد!!!
آیا این دیالوگ بی خود و بی جهت وسط فیلم ، اشاره ای به مرگ "عباس کیارستمی" است؟
آیا جایی در "گرگ بازی" دارد؟

در تمام طول فیلم کارگردان بلندپرواز اما کم تجربه، به جای پاسخ دادن به سوال‌های ما، بر عکس معمول از مخاطب سوال می‌کند و انگار او هم کارتی در دستش دارد که از ما پنهان کرده و هدفش از ساخت این فیلم جسورانه اما گنگ معلوم نیست. شاید اعتراضی به سوال‌های بی‌جوابی که همه از همدیگر و نهایتا از خودمان داریم. همه هم جادوگریم، هم پیشگو و هم گرک و در نهایت یک "شهروند".

یکی از نکاتی که در فیلم "گرگ بازی" باید به آن اشاره شود، اینکه در چنین سبکی با چنین سوژه‌ای ، تمام بازیگرها باید جای مانور در معرفی شخصیتشان را داشته باشند و تقریبا به یک اندازه اما با فاصله، دور این میز گرد بازی گرگ ها بنشینند و بازی خود را داشته باشند در حالی که اینجا، بعضی از شخصیت‌ها کاملا بی هدف و مهندسی نشده، صرفا می‌پلکند، مثل "سهیلا گلستانی" بازیگرخوبی که در طول فیلم فرصتی برای ابراز توانایی‌هایش در شخصیت پردازی ندارد و حتی شخصیت کلیدی "سعید"( که انگار این نقش برای این بازیگر نوشته نشده است) با مخاطب ارتباط لازم را برقرار نمی کند. اما بازی دیگر بازیگران "گرگ بازی" در این فیلم یقینا در کنار تصویربرداری و تدوین از امتیاز‌های آن محسوب می‌شود.و بازی به اندازه نگار جواهریان در کنار بازی زیرپوستی علی مصفا و حضور درخشان فهیمه امن زاده و سعید چنگیزیان یادآور این واقعیت است که آنهایی که هنر نفس به نفس با تماشاچی را در تئاتر تجربه کرده اند، تا چه اندازه "بازی" را بلدند حتی وقتی گرگ بازی باشد.

و در پایان حیف است اگر به موسیقی فیلم اشاره ای نداشته باشیم که گر چه گاه هیجان انگیزتر از خود تعلیق فیلم است اما از ویژگی های مثبت گرگ بازی محسوب می شود

هما گویا/ سی و یک نما- با اولین سکانس فیلم "رنجش" Acrimony ساخته "تایلر پری" وارد دادگاه می شویم و میراندا ( تاراجی . پی . هنسون) را می بینیم که در میانسالی خسته و تکیده مورد خطاب قاضی قرار می گیرد که دیگر حق ندارد به هیچیک از آنها نزدیک شود واگر مزاحمتی ایجاد کند حداقل به ۴۰ روز زندان محکوم خواهد شد.

ریحانه محمودی(سی و یک نما ) -صحبت از سعید کنگرانی است.سعید کنگرانی؛ بازیگرتوانا و خوش چهره آخرین سال های قبل از انقلاب  که او را آلن دلون آینده ایران می دانستند، چه از نظر زیبایی چهره و چه حضور در فیلم های خوب و ماندگار سینما.کسی که کارش را با بهترین کارگردان ها شروع کرده بود و حالا هم مخاطب خاص و هم مخاطب عام سینما پذیرای نقش آفرینی های او بودند اما تقدیر برای او چنین نشد و به قول خودش بازیگری او را بدبخت کرد .حال خوشحالیم که برای از او گفتن بهانه‌های خوبی پیدا کرده ایم.

نمایش دوباره‌ی فیلم کم نظیر" دایره مینا" با بازی او و به کارگردانی" داریوش مهرجویی"، فیلمی که در زمان خود به مسئله‌ی خون فروشی و خون‌های آلوده پرداخته بود؛ در جشنواره‌ی سلامت و حضورش پس از چهارده سال در یک سریال شبکه نمایش خانگی به نام رقص روی شیشه به کارگردانی مهدی گلستانه. در این مطلب به مرور زندگی هنری سعید کنگرانی، یکی از ستاره‌های خاص پیش از انقلاب می‌پردازیم. ستاره‌ای که حضور در فیلمی به کارگردانی پرویز صیاد، در مسیر هنری‌ زندگی اش را تغییر داد

فصل اول

سعید کنگرانی در نوجوانی حضوری کوتاه در رضا موتوری ساخته‌ی مسعود کیمیایی در سال ۱۳۴۹ داشت و با فیلم دایره مینا به صورت رسمی وارد سینما شد. پسر بسیار جوانی که در کنار زنده یاد "فروزان" ظاهر شده بود و شاید توجه چندانی هم به او نشد، اما پس از آن در کنار علی نصیریان و بازی در فیلم "سرایدار" توجه موج نوع سینمای ایران را بیشتر جلب کرد.تا اینکه برای نقش مهم و اصلی سریال دایی جان ناپلئون اثر ناصر تقوایی برگزیده شد؛ و در داستانی جذاب از ایرج پزشک زاد و تحت نظارت کارگردانی به بزرگی ناصر تقوایی درخشید. سریالی که هنوز هم می‌توان آن را به عنوان یکی از ماندگارترین سریال‌های تاریخ تلویزیون از آن نام برد. شانسی که سعید کنگرانی در آن زمان داشت، هم‌بازی شدن باپارتنر‌های فوق‌العاده‌ای چون، پرویز فنی زاده، پرویز صیاد،  غلامحسین نقشینه، محمد علی کشاورز و... بود که به مکتب خوبی برای آموختن حقیقی هنر بازیگری، در او تبدیل شد.

فصل دوم

سال ۵۵ سال خوبِ سعید کنگرانی بود؛ هم به واسطه‌ی نقش آفرینی‌اش در فیلم سرایدار که به نوعی نقطه عطفی در بازیگری او بود و هم برای بازی در سریال دایی جان ناپلئون. درخشش سعید کنگرانی در دایی جان پالئون به خصوص با توجه به چهره‌ی زیبایی که داشت برای او بستری را فراهم آورد تا بتواند در آینده از چهره‌های اول سینمای ایران باشد، اما انتخاب بعدی او انتخابی نبود که بتواند در زمان آغاز اعتراض‌ها و حرکت‌های انقلاب اسلامی برای او کارساز باشد. فیلم در امتداد شب با تمام انتقادهایی که می‌توان بر آن دانست فیلم خوش ساختی بود که موفقیت در گیشه را نیز از آن خود کرد. فیلمی که با وجود فروش خوبش، از خط قرمزهای بسیاری در سینما عبور کرده بود که شاید به مذاق مردمی که در آن زمان به واسطه آغاز حرکت‌های انقلابی روحیات متفاوتی پیدا کرده بودند، خوش نیامد. بازی در مقابل فائقه آتشین کار ساده‌ای نبود و علی‌رغم درخشش سعید کنگرانی و فروش قابل توجه فیلم، بخت و اقبال او پس از آن خوب نفروخت.

فصل سوم

در همان زمان‌ شوی پرطرفداری در آمریکا پخش می‌شد که دنی و مری آزموند آن را اجرا می‌کردند. در ایران نیز به تقلید از آن برنامه‌ای ساخته شد با اجرای سعید کنگرانی و شهره صولتی که با اقبال چندانی مواجه نشد و در برخورد با وقوع انقلاب اسلامی تقریباً تمام شانس‌های سعید کنگرانی برای اوج گرفتن از بین رفت.

فصل چهارم

آخرین حضور پیش از انقلاب او در فیلمی به نام پرواز از قفس بود که در آن، همراه فرزانه داوری جلوی دوربین رفت و به رغم فروش خوبش در گیشه، با وقوع انقلاب اسلامی فیلم از روی پرده پایین کشیده شد. فیلم، داستان عاشقانه‌ی معمول و مرسومی را به تصویر می‌کشید و بد نیست که در این مطلب به فرزانه داوری هم اشاره‌ای داشته باشیم که اگر می‌ماند یا می‌شد که بماند، قطعاً از ستاره‌های اول زن سینما‌ی ایران می‌شد. فرزانه داوری را ایرج قادری به سینما معرفی کرد که نقش کوتاهی در موسرخه و نقش اول فیلم برادرکشی را ایفا کرد و بعد از بازی در پرواز از قفس و انقلاب اسلامی از ایران خارج شد و شاید جالب باشد که بدانید او در همان جوانی صاحب دختری شد که بعدها با امین حیایی ازداوج کرد و دارا حیایی که امروز بازی خوب او در فیلم شعله ور را شاهد هستیم؛ در واقع نوه‌ی فرزانه داوری است.

فصل پنجم

فصل خون در سال ۵۹ و گرداب در سال ۶۱ آخرین حضورهای او در سینما پیش از غیبت طولانی‌اش بود. بازیگری که زمانی روی جلد تمام مجلات دلبری می‌کرد ولی در حرفه‌اش گزیده‌کار بود و سخت‌گیر. بازیگری که دیگر نمی‌دیدمش.

فصل ششم

شاید بتوان از اشتباهات کاری سعید کنگرانی بعد از ترک ایران، به حضور در برنامه‌هایی که در شأن اون نبود اشاره کرد؛ بازی در آیتم‌های کوتاه کمدی‌ای که اساساً با فضای او قرابتی نداشت.

فصل هفتم

سعید کنگرانی بعد از بازگشت به ایران، اجازه‌ی حضور در سینما را پیدا کرد. او بازیگر بی حاشیه‌ای بود و از تصمیم‌های خوب و شایانی که مدیریت سازمان سینمایی در آن سال‌ها داشت می‌توان به همین تصمیم اشاره کرد. آن هم در زمانی که بسیاری از بازیگرانی که قبل از انقلاب فیلم‌های "آنچنانی‌" تری بازی کرده بودند، پس از انقلاب نیز فعالیت داشتند.

فصل هشتم

یقیناً نام زنده یاد علی معلم به قدری بزرگ بود که سعید کنگرانی آسوده خاطر خود را به او بسپارد تا در فیلم ازدواج به سبک ایرانی بازی کند. فیلم کمدی خوش ساخت و پرفروشی که بخش قابل توجهی از فروشش را مدیون حضور او بود اما نتوانست به عنوان تضمین پرقدرتی برای ادامه‌ی فعالیتش در سینمای پس از انقلاب محسوب شود. شاید به همین دلیل، ۱۴ سال از فعالیت‌های هنری فاصله گرفت تا امروز خبر حضور او را در یک سریال شبکه نمایش خانگی به نام رقص روی شیشه به کارگردانی مهدی گلستانه بشنویم.

امیدواریم کاراکتری که او در این سریال بازی می‌کند به مدل بازیگری و امضای خاصش نزدیک باشد و این بازگشت، تبدیل به همان بازگشت توانمند و درخشان به عرصه‌ی سینما و سریال، برای این ستاره‌ی خوب سینمای ایران شود

پی نوشت : با تشکر از خانم هما گویا که مرا در جمع آوری بخشی از اطلاعات در این یادداشت یاری کردند

هما گویا (سی و یک نما )– دوربین روی دستش کلافه ام می کند و صدایی که مرا یاد"پرستار راچت "می اندازد از نوع مذکرش .با نمک نیست ، خلاق نیست، کپی درستی از ورژن خارجی نیست و اصولا وصله ناجوری است در خنداننده شو، مسابقه ای که شوخی شوخی دربطن  خندوانه آغاز و جدی جدی به رقابتی پر از خلاقیت و بستری برای آموزش بدل شد.

سی و یک نما-نفهمیدیم چه شد که قلم شد جعبه مدادرنگی و هر کس با رنگی نوشت.