دوشنبه, 14 مهر 1399 11:21

نقد فیلم "رضا" ساخته‌ی علیرضا معتمدی/ زجر و خوشی‌های یک جدایی عاشقانه

نوشته شده توسط
این مورد را ارزیابی کنید
(0 رای‌ها)
نقد فیلم "رضا" ساخته‌ی علیرضا معتمدی/ زجر و خوشی‌های یک جدایی عاشقانه نقد فیلم "رضا" ساخته‌ی علیرضا معتمدی/ زجر و خوشی‌های یک جدایی عاشقانه

ناصر یاخچی بیگلو / سی و یک نما - سینمای هنر و تجربه که چند سالی ست در ایران پا گرفته، در کنار محسنات دیگرش، جسارتی به برخی کارگردانهای جوان داد تا برای ساخت فیلم به سراغ سوژه های خاص و حتی قالب های متفاوت در ارائه بروند. حتی گاهی آثار بسیار موفقی نیز ساخته شده که از جمله می توان به مستند «در جستجوی فریده» که نماینده اسکار ایران در سال ۲۰۲۰ بوده و کارهای متفاوت شهرام مکری اشاره کرد. علیرضا معتمدی نیز شکل و قالب متفاوتی برای ساخت اولین فیلمش انتخاب کرده که در سینماهای هنر و تجربه اکران شد و این روزها در شبکه نمایش خانگی و پلتفرم های VOD عرضه می شود. فیلمی که اولین بار در سی و ششمین دوره جشنواره فجر به نمایش درآمد و به شخصیت «رضا» می پردازد.

 ماجرا از زمانی آغاز می شود که «فاطمه» (سحر دولتشاهی) تصمیم گرفته تا از رضا جدا شود و زندگی مستقلی را تجربه کند. رضا نیز با وجود علاقه ی بسیارش به «فاطمه» به طلاق رضایت می دهد.

فیلم، ریتم کند و فیلمنامه ای بدون فراز و نشیب دارد. در واقع فیلمنامه به هیچ عنوان قصد ندارد مخاطب را احساساتی کند یا به هیجانش بیاورد. حتی جزئیات شکل گیری شخصیتی که می آفریند را به مخاطب نشان نمی دهد، بلکه این شخصیت را در مکان و زمان خاصی قرار می دهد و از بیننده می خواهد تا در کنار او باشد. شخصیتی که حاضر نیست عشق را فدای مالکیت کند و به خاطر این دوست داشتن زنجیری به پای معشوق ببندد. رضا می پذیرد که «فاطی» را طلاق بدهد و طوری رفتار می کند که انگار از این کار ناراحت نمی شود، اما واقعیت چیز دیگری است. چنین تصمیمی تبعاتی مانند تنهایی و ناامیدی برای «رضا» دارد. رضا نیز برای فرار از این تنهایی دست به دامان آشنا و فامیل می‌شود و به سراغ دختران مختلف می رود. او به دنبال راهی است تا جلوه ی معشوق را در آنها پیدا کند.

Reza (2).jpg

در جایی از فیلم نیز موفق به یافتن چنین شخصی می‌شود و با «ویولت» دوست می شود. «ویولت» که به بیان خودش، هیچ وجه مشترکی با «رضا» ندارد. اما مطمئنا می تواند بهانه ای برای فراموشی باشد. اما «فاطی» که ارتباطش را هنوز با رضا قطع نکرده و به او سر می زند، باعث می شود، عشق کهنه دوباره به سراغش بیاید و زور این عشق به رضا می چربد. عشقی که شاید تنها راه فرار و خلاصی از آن دعوا و جدل با معشوق می بود که رضا آن را انتخاب نکرد. فیلمنامه در کنار خط اصلی داستان، قصه ی مردی در حال مرگ را از زبان رضا برای مخاطب تعریف می‌کند که بتواند، نگاه رضا و احوالاتش را به مخاطب برساند. داستانی که آزادی، خوشی و غم را با کلمات ساده و در نگاه یک انسان با تجربه و ۱۰۰ ساله بیان می کند و هر آنچه که پیرمرد قصه می بیند، نگاه رضا است.

«علی رضا معتمدی» که خود نقش «رضا» را بازی می کند، برای ساخت فیلم مثل یک نقاش عمل کرده و می شود گفت که صحنه هایش شبیه نقاشی روی تابلو است. نقاشی هایی با رنگ بندی و ترکیب درست که منجر به خلق میزانسن های زیبا و البته تاثیرگزار در جهت القای فکر کارگردان می شود. میزانسن هایی که بیشتر بیان کننده حالات شخصیتی رضا بوده و رنگهای شاد و گرم در کنار نورپردازی تیره، می‌تواند شخصیت تنهای رضا را در عین شوخ و شنگی اش به مخاطب نشان دهد. شخصیتی که درونی تنها و بیرونی شاد دارد.

Reza (1).jpg

معتمدی در انتخاب دوربین نیز هوشمندانه عمل کرده و با انتخاب دوربینی ساکن، تحرک را از بیننده می گیرد. همچنین نماهای باز (لانگ) نیز مخاطب را در اندازه ی یک بیننده خنثی نگه می دارد. در واقع بیننده قرار است «رضا» را از دور نگاه کند و برای درک او تلاش کند، نه اینکه از چشم رضا به جهان اطراف نگاه کند. برای همین است که مخاطب، زنان توی فیلم را نمی شناسد یا از گذشته رضا چیزی نمی داند.

استفاده فیلم از موسیقی زنده، از موسیقی سنتی مذهبی توی مسجد گرفته تا ساز مدرن و امروزی «هنگ»، که تنها وجه مشترک شان آرامش و البته کرختی است، نیز کمک می کند تا به احوالات رضا نزدیکتر باشیم.

در یک جمع بندی «رضا» فیلم متفاوت و به دور از هیجان های روزانه است که ساخت بسیار خوبی دارد و می تواند نگاه های زیبایی شناسانه را به دل خود بکشد و زجر و خوشیهای یک طلاق عاشقانه را به شما نشان دهد.

نوشتن دیدگاه

تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید